Zakład podatkowy w Niemczech… 2025

Autor: dr Katarzyna Styrna-Bartman LL.M. – radca prawny, specjalistka w zakresie prawa delegowania pracowników do Niemiec i reprezentowania firm delegujących w sporach z niemieckimi firmami. Autorka bloga bartmanlegalupdates.com

Spis treści:

1. Zakład podatkowy a branża budowlana

2. Analiza na etapie ofertowania

3. Konsekwencje powstania zakładu

4. Czym nie jest powstanie zakładu podatkowego?

5. O czym należy pamiętać?

6. Sekcja FAQ

7. Checklista

Temat zakładu podatkowego w Niemczech wraca na naszego bloga w związku z licznymi pytaniami i problemami, które dotyczą tego zagadnienia. Zgodnie z naszym blogowym zwyczajem, zostawimy nadmiar teorii na boku i skupimy się na praktycznym i pragmatycznym podejściu do tego tematu.

Zakład podatkowy a branża budowlana

Zagadnienie zakładu podatkowego dotyczy w praktyce przede wszystkim firm budowlanych i okołobudowlanych. Dlaczego? Najczęściej bowiem stosowanym przez niemieckie urzędy przepisem polsko – niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jest art. 5 ust. 3, który definiuje „zakład” jako plac budowy lub prace budowlane, jeżeli trwają one dłużej niż dwanaście miesięcy.

Na tej regulacji skupimy się najbardziej.

Analiza na etapie ofertowania

Mówiąc o zakładzie podatkowym, warto sobie zadać na początku kontraktu (a w zasadzie już na etapie ofertowania) pytanie, czy w tym konkretnym przypadku:

• istnieje ryzyko powstania zakładu,
• a jeżeli tak, to co z tego wynika dla firmy i jej finansów oraz obciążeń administracyjnych,
• czy jest możliwość uniknięcia powstania zakładu w Niemczech.

Nasi krajowi przedsiębiorcy nierzadko zadają sobie to ważne pytanie dopiero w trakcie zlecenia, a czasami… nie zadają go sobie wcale do czasu otrzymania pisma z niemieckiego Finanzamt, wzywającego do złożenia deklaracji podatkowej w Niemczech. Co więcej, mimo iż firmy posiadające zwolnienie z podatku budowlanego posiadają już określone doświadczenie w kontaktach z niemieckimi urzędami i nawet co roku wykonują obowiązek informacyjny, nierzadko składając co roku dokumentację do niemieckiego urzędu, zapominają przeanalizować swoją sytuację pod kątem możliwości powstania zakładu w świetle art. 5 umowy PL/DE.

Czy to jest słuszna praktyka?

Konsekwencje powstania zakładu

Powstanie zakładu podatkowego w Niemczech oznacza w sensie prawnym:

• obowiązek zapłacenia podatku od dochodów uzyskanych z zakładu na terytorium Niemiec,

• obowiązek zapłacenia podatku dochodowego pracowników zatrudnionych w tym zakładzie na terytorium Niemiec od pierwszego dnia zatrudnienia na niemieckim kontrakcie, nawet jeżeli pracownicy nie przekroczyli 183 dni pobytu na terytorium Niemiec.

W sensie praktycznym powstanie zakładu podatkowego w Niemczech oznacza konieczność:

• zatrudnienia na terytorium Niemiec biura rachunkowego, które będzie składać deklaracje podatkowe na terytorium Niemiec,
• rozliczenia podatku pracowników polskich oddelegowanych do kontraktu w Niemczech od pierwszego dnia realizacji kontraktu,
• rozliczenia podatku od dochodów firmy uzyskanych z zakładu na terytorium Niemiec,
• współpracy księgowości płacowej i finansowej z niemieckim biurem przy ustalaniu listy płac, czy też dochodów firmy.

Czym nie jest powstanie zakładu podatkowego?

Powstanie zakładu nie oznacza, że:

• firma musi ubezpieczyć pracowników na terytorium Niemiec. Zawsze uczulamy naszych Klientów, iż podatki oraz ubezpieczenia społeczne nie mają ze sobą nic wspólnego w procesie delegowania, choć niestety panują odmienne przekonania na ten temat,
• firma musi zatrudnić pracowników na prawie niemieckim. Jeżeli przedsiębiorca stosuje polskie umowy o pracę lub polskie umowy zlecenia, to może pozostać przy tym modelu, z wyjątkiem oczywiście przepisów niemieckich wymuszających swoją właściwość, jak płaca minimalna, czas pracy, urlopy, itp.

Temat zakładu podatkowego jest więc zagadnieniem nie mniej kluczowym w procesie ofertowania i późniejszego wykonania umowy niż temat pozostałych kosztów uwzględnianych w procesie ofertowania. Jego „nieoczekiwane” powstanie (czasami także z przyczyn niezależnych, jak przedłużający się kontrakt), może stanowić duże wyzwanie.

O czym należy pamiętać?

Z naszego doświadczenia możemy wskazać, że warto:

• zadbać o sprawdzenie już na etapie ofertowania i zawierania umowy z niemieckim kontrahentem, czy ryzyko powstania zakładu istnieje,
• zadbać o skrupulatne przygotowanie dokumentacji w celu wykonania obowiązku informacyjnego na terytorium Niemiec, jeżeli firma wykonywała już tam określone prace.

✅ Sekcja FAQ

❓ Najczęstsze pytania (FAQ)

Kiedy powstaje zakład podatkowy w Niemczech?

Zakład powstaje, gdy działalność firmy w Niemczech ma stały charakter – np. budowa lub montaż trwają ponad 12 miesięcy, albo firma posiada tam stałe zaplecze (biuro, skład, ekipy).

Czy tylko branża budowlana tworzy zakład?

Nie. Choć zazwyczaj zakład podatkowy powstaje w branży budowlanej (art. 5 ust. 3 umowy PL–DE), to zakład może powstać również w innych branżach, jeżeli spółka ma na przykład przedstawiciela na terytorium Niemiec albo biuro. 

Jakie są skutki powstania zakładu podatkowego?

Dochód uzyskany na terytorium Niemiec podlega niemieckiemu opodatkowaniu. Opodatkowaniu na terytorium Niemiec podlegają także dochody pracowników zatrudnionych w firmie, która utworzyła zakład podatkowy. 

✅Checklista – jak rozpoznać ryzyko zakładu

Lista kontrolna: czy Twoja firma może stworzyć zakład podatkowy w Niemczech?

•  Czy Twój projekt w Niemczech potrwa dłużej niż 12 miesięcy?
•  Czy świadczysz roboty budowlane lub montażowe?
•  Czy posiadasz stałe miejsce pracy, magazyn lub punkt kontaktowy w Niemczech?
•  Czy przewidujesz powrót na ten sam plac budowy po przerwie?

Zobacz jeszcze:

• Wezwanie z niemieckiego urzędu. Zakład podatkowy w Niemczech
• Zakład podatkowy w Niemczech…co przerywa bieg 12 – miesięcznego okresu

Dla firm zainteresowanych tematyką opisaną w niniejszym artykule proponujemy szkolenie „Opodatkowanie polskiej firmy w Niemczech. Zakład podatkowy i klauzula 183 dni.”

Więcej informacji na temat aktualnych szkoleń znajdziecie Państwo w zakładce „Szkolenia”.

O mnie

Dr Katarzyna Styrna-Bartman, LL.M. jest radcą prawnym w BLU Kancelarii Prawnej we Wrocławiu oraz autorką bloga bartmanlegalupdates.com, na którym w przystępny i praktyczny sposób analizuje zagadnienia z zakresu prawa delegowania, europejskiego prawa pracy, międzynarodowego prawa podatkowego, prawa umów i dochodzenia roszczeń w transgranicznych relacjach gospodarczych.  

Specjalizuje się w obsłudze firm prowadzących działalność transgraniczną – w szczególności na styku Polski i Niemiec. Na co dzień doradza przedsiębiorcom w sprawach dotyczących zakładów podatkowych, obowiązków rejestracyjnych, delegowania pracowników, sporów sądowych z niemieckimi firmami, umów handlowych. 

Autorka licznych publikacji branżowych, prelegentka i szkoleniowiec. W swojej pracy stawia na jasny przekaz, konkretne rozwiązania i podejście dostosowane do realnych wyzwań biznesowych.

"Nie piszę o przepisach dla samych przepisów – piszę, żeby pomóc firmom zrozumieć ich konsekwencje w praktyce."

Skontaktuj się ze mną pod adresem