Niemieckie przepisy szansą dla krajowych przedsiębiorców, czyli o legalnym zatrudnianiu Ukraińców

Do dnia 4 marca 2025 roku zostało przedłużone obowiązywanie szczególnych przepisów ochronnych dla obywateli Ukrainy szukających ochrony na terytorium Niemiec.

Podstawą legalności pobytu Ukraińców na terytorium Niemiec jest w tym przypadku § 24 Aufenthaltsgesetz, stąd też właściwa procedura jest często nazywana w skrócie „procedurą § 24“. Kwestie dotyczące legalizacji pobytu Ukraińców w Niemczech są uregulowane w Verordnung zur vorübergehenden Befreiung vom Erfordernis eines Aufenthaltstitels von anlässlich des Krieges in der Ukraine eingereisten Personen (Ukraine-Aufenthalts-Übergangsverordnung – UkraineAufenthÜV).

Niewątpliwie obywatele Ukrainy mają od 24 lutego 2022 r. szczególny status na terytorium Niemiec.

Co to oznacza w praktyce?

Obywatele Ukrainy, którzy przed dniem 24 lutego 2022 r. posiadali miejsce stałego pobytu na terytorium Ukrainy, mogą nadal korzystać z ochrony, którą gwarantuje dla nich prawo niemieckie w związku z wojną na Ukrainie.

Co ta ochrona szerzej oznacza i jak ją można uzyskać?

Obywatele Ukrainy mogą przebywać i pracować na terytorium Niemiec po uzyskaniu zezwolenia. Tym samym § 4a niemieckiej ustawy Aufenthaltsgesetz znajduje także w stosunku do nich odpowiednie zastosowanie. Przepis ten stanowi bowiem, że podjęcie pracy na terytorium Niemiec jest możliwe, jeżeli dana osoba posiada prawo pobytu na terytorium Niemiec. W tym zakresie prawo niemieckie nie przewiduje żadnych odstępstw dla obywateli Ukrainy.

Przepisy przewidują jednak pewne uproszczenia w tej kwestii właśnie dla Ukraińców.

Obywatel Ukrainy, który chciałby legalnie przebywać i pracować na terytorium Niemiec, powinien w pierwszej kolejności złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt (Aufenthaltserlaubnis). Zanim takie zezwolenie zostanie wydane (zazwyczaj procedura trwa kilka tygodni) urząd wydaje dokument tymczasowy, tzw. Fiktionsbescheinigung, który pozwala także na podjęcie pracy na terytorium Niemiec (§ 81 ust. 3 zd. 1 AufenthG). W dokumencie powinna znaleźć się adnotacja o możliwości podjęcia pracy z oznaczeniem „Erwerbstätigkeit erforderlich“. Co ważne, nie jest wymagana zgoda Federalnej Agencji Pracy na wykonywanie pracy przez cudzoziemca. Szczególne zasady obowiązują jednak dla określonej grupy zawodów, jak lekarze, nauczyciele, czy rzemieślnicy, których kwalifikacje podlegają uznaniu w odrębnej procedurze.

Wnioski o zezwolenie na pobyt składa się co do zasady szybko, a procedury są możliwie odformalizowane. Nie ma bowiem zastosowania szczegółowa procedura badania przesłanek udzielenia zezwolenia wymagana standardowo niemiecką ustawą pobytową.

Wystarczy złożenie wniosku o zezwolenie na pobyt.

W celu przyspieszenia procedur, przed złożeniem wniosku o zezwolenie na pobyt, osoba powinna zameldować swój pobyt we właściwym urzędzie miasta (Einwohneramt). Następnie można złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt bezpośrednio we właściwym urzędzie. Do wniosku należy dołączyć paszport wraz z kopią tłumaczenia, jeżeli paszport nie jest biometryczny. Należy wskazać, że każde miasto/gmina posiada własną procedurę uzyskiwania zezwoleń (czasami wymagane jest uprzednie złożenie wniosku online, czy też umówienie terminu wizyty w urzędzie).

Co daje „procedura § 24“?

Przede wszystkim procedura § 24 umożliwia obywatelom Ukrainy legalny pobyt i pracę na terytorium Niemiec. Osoby takie mogą także skorzystać z pomocy socjalnej w Niemczech, czy też ochrony zdrowotnej.

Czy przepisy niemieckie są szansą dla krajowych przedsiębiorców?

Na pewno „procedura § 24” jest szansą dla krajowych pracodawców zainteresowanych legalnym zatrudnianiem obywateli Ukrainy na terytorium Niemiec u krajowych pracodawców. Szczegóły procedury omawiamy podczas szkoleń i doradztwa indywidualnego dla Firm.

dr Katarzyna Styrna – Bartman LL.M., radca prawny. Wszystkie prawa zastrzeżone.

O nas

Kancelaria Prawna BLU z Wrocławia od wielu lat wspiera krajowych przedsiębiorców w procesie delegowania pracowników w ramach Unii Europejskiej. Stworzyliśmy zespół polskich i niemieckich radców prawnych, adwokatów i doradców podatkowych, który skutecznie wspiera naszych Klientów w zagadnieniach prawnych i podatkowych, które powstają w związku z delegowaniem i działalnością za granicą, w szczególności w Niemczech. W naszej codziennej pracy opieramy się przede wszystkim na wieloletnim doświadczeniu i praktycznym wykorzystaniu instytucji prawa delegowania, niemieckiego prawa podatkowego, procedurach kontrolnych krajowych i zagranicznych. Wspieramy naszych Klientów w opiniowaniu umów z niemieckimi kontrahentami, pomagamy w sporach przedsądowych i sądowych w Niemczech oraz doradzamy w postępowaniach kontrolnych Zollamt, czy Finanzamt.

Skontaktuj się z nami pod adresem biuro@blulegal.com